Hitit kültür ve uygarlığının çekirdek bölgesinin merkezinde yer alan Hititlerin başkenti Hattuşa-Boğazköy örenyerinin ilk kez 1834 yılında, Alacahöyük örenyerinin ise 1835 yılında Anadolu’yu ziyaret eden Avrupalı seyyahlar tarafından dünyaya tanıtılmasıyla başlayan süreçte Çorum, tarihi ve arkeolojik zenginlikleri bakımından dikkatleri üzerine çekmiştir. Alacahöyük, Hattuşa-Boğazköy ve diğer kazı merkezlerinin sansasyon yaratan olumlu sonuçları alındıkça bu zenginliklere sahip olan Çorum’da 1937 yılından itibaren dağınık olarak bulunan eserleri bir araya toplama ve Müze kurma çalışmaları başlamıştır.
Boğazköy-Hattuşa ve Alacahöyük’ün önemi nedeniyle turizm faaliyetleri de artınca 1962 yılında müze kurulması talebiyle ilk resmi başvuru yapılmış ancak olumlu sonuç alınamamıştır.
Buna rağmen Çorum’da bir müze kurma fikri canlı tutulmuş, “Çorum Eti Müzesi Kurma ve Turizm Tanıtma Derneği” ve onun başkanı Opr. Dr. Kemal Terlemezoğlu ile dernek sekreteri Talat Ceritoğlu bu konudaki çabalarını sürdürmüşlerdir. Nihayet Çorum’da bir müzenin kurulmasının yerinde görüldüğü ve bunun için arsanın bulunması hususu M.E.B’nca vilayete yazılan 1 Eylül 1965 tarihli yazıda belirtilmiştir.
Çorum Erkek Sanat Enstitüsü’nün arazisinden yeni müze için ayrılan 3000 m2’lik arsa üzerine yapılacak olan müze inşaatına 1966 yılında başlanılmış ve inşaat 1968 yılında tamamlanmıştır.
Alacahöyük, Boğazköy-Hattuşa, Pazarlı ve Kuşsaray gibi merkezlere ait buluntuların sergilendiği ilk müze 13 Ekim 1968 yılında açılmıştır.
1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, Çorum’da son yıllarda hareketlilik kazanan arkeolojik kazılar ve elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine Çorum Endüstri Meslek Lisesi yanında bulunan, H.1332 yılına tarihlenen ve yapıldığı günden bu yana Hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, 1986 yılında Yeni Çorum Müze binası olarak fonksiyona edilmek üzere Milli Eğitim Bakanlığından devralınmıştır. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında Müze hizmet binası olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmaları tamamlanan yeni Çorum müzesi 11.03.2003 tarihinde ziyarete açılmıştır.
Kültür Bakanlığı, Gayri Menkul Eski Eserler Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescillenmiş olan yeni müze binasında, Arkeolojik ve Etnoğrafik teşhir salonları mevcut olup, bu salonlar birbirinden bağımsız olarak düzenlenmiştir.
Dört kat şeklinde düzenlenen Arkeolojik eser salonunun ilk katında, Alacahöyük, Kuşsaray ve Büyük Güllücek kazılarında bulunmuş olan Kalkolitik Çağ eserleri ile başlayan kronolojik bir teşhir yapılmıştır. Yine bu salonda Eski Tunç Çağına ait Alacahöyük kazı buluntuları ile müzeye satın alma yoluyla kazandırılan aynı döneme ait eserler sergilenmektedir. Bu katta Eski Tunç Çağı Alacahöyük prens ve prenses mezarlarından “L” Mezarı aslına uygun olarak teşhir edilmektedir. Bu bölümü takiben Çorum ili sınırları içindeki arkeolojik kazılarda (Boğazköy-Hattuşa, Alacahöyük, Yörüklü Hüseyindede) açığa çıkartılan Hitit dönemi eserleri ile Boğazköy-Hattuşa’da açığa çıkartılan yapıların mimari kesiti ve magazinler, fotoğraflar ve tanıtım levhaları eşliğinde sergilenmektedir. Aynı katta Yörüklü kazısında bulunan ve Eski Hitit dönemine tarihlenen iki adet kabartmalı vazo teşhir edilmektedir. Birisi, Çankırı-İnandık kabartmalı vazosu gibi dört frizli olup, diğeri daha küçük ve boynu üzerinde tek kabartma friz bulunmaktadır. Müze koleksiyonunda özel bir yere sahip, üzeri çivi yazılı Hitit kralı II. Tuthaliya’ya ait (M.Ö.1430) ünik bronz kılıç’ta yine aynı katta sergilenmektedir.
Hitit yazılı belgeleri (Çivi Yazılı tabletler) ile başlayan 2. katta, Boğazköy-Hattuşa kazılarında arşiv halinde bulunan kil mühür baskılı bullaları, kronolojik olarak Ortaköy-Şapinuva kazı buluntusu Çivi Yazılı tabletler ve mühür baskılı bullalar izlemektedir. Yine Ortaköy-Şapinuva kazısı küçük buluntuları yanında Hitit ve çağdaşı dönemlerine ait mühürler de bu katta teşhir edilmektedir.
Ortaköy-Şapinuva seramik eserlerinin teşhiri ile başlayan 3. katta, Pazarlı kazısında açığa çıkartılmış olan Frig Dönemi buluntularını aynı döneme ait Boğazköy-Hattuşa ve Alacahöyük buluntuları izlemektedir. Bu kattaki kronolojik sergileme Hellenistik, Galat ve Roma dönemi seramik eserleri ile son bulmaktadır. Ayrıca, Hellenistik dönemden itibaren başlayan ve Roma dönemi ve bu döneme ait şehir sikkeleri ile Bizans ve İslami dönem sikkelerinden oluşan Çorum Müzesi Sikke koleksiyonu da bu katta sergilenmektedir.
Roma dönemi cam eserleri, altın ve gümüş süs eşyaları, heykelcikler, kandiller ile Bizans dönemi eserlerinin sergilendiği 4. kat ile müze teşhiri son bulmaktadır.
Arkeoloji bölümü teşhire açılan Çorum müzesinde Etnoğrafik salon ve bahçe tanzim çalışmalarına ise devam edilmektedir.