Çorum, Alaca ilçesinin 3 km. güneyinde bulunan Alaca Hüseyin Gazi Medresesi’ni XIII. Yüzyılda Selçuklulardan Alaca Hüseyin Paşa yaptırmıştır.
Medresenin diğer medreselerden farklı orijinal bir plan düzenlemesi vardır. Birbirine geçme iki bölüm halinde düzenlenmiş olan yapının doğusunda beyaz ve siyah mermerden 4.80 m. yüksekliğinde görkemli bir kapısı bulunmaktadır. Basit bir bordürün çerçevelediği portal nişi derin, altı sıra stalaktit bezelidir. XIII.yüzyıl Selçuklu portalinden giriş holüne geçilmektedir. Dikdörtgen planlı bu holün kuzeyinde iki kademeli olarak dışarıya çıkıntı yapan bir yan bölüm görülmektedir. Kuzey duvarında bulunan ocak bu yerin aşevi olduğuna işaret etmektedir. Buradan geçilen medrese avlusu 3.30 x 4.35 m. ölçüsünde olup çevresine tonozlu odalar sıralanmıştır. Avlu çevresindeki izlerden medrese odalarını önünde bir revak olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca avlunun bir kenarında Alaca Hüseyin Paşa’nın türbesi bulunmaktadır.
Medrese günümüze harap bir durumda gelebilmiştir.
